Westerplatte, niewielki półwysep oddalony od centrum Gdańska, to miejsce, które w XX wieku przeszło do historii jako świadek jednej z najważniejszych bitew II wojny światowej. Powstanie bazy wojskowej na Westerplatte było dla Polski jednym z najważniejszych działań militarnych, mających na celu ochronę kraju przed rosnącą agresją Niemiec. W latach 30. XX wieku półwysep został przekształcony w polową twierdzę, która była gotowa do obrony przed wrogiem. 1 września 1939 roku, gdy Niemcy zaatakowali Polskę, Westerplatte stało się jednym z pierwszych celów niemieckiej armii. Wojna rozpoczęła się właśnie od bitwy o Westerplatte, która trwała aż siedem dni, zakończona kapitulacją Polaków. Mimo porażki, obrona Westerplatte stała się symbolem polskiej walki o wolność i niepodległość.
Obrona Westerplatte wcale nie trwała 7 dni
Jedną z takich ciekawostek jest fakt, że obrona Westerplatte wcale nie trwała 7 dni, jak to zazwyczaj się mówi. Walki rozpoczęły się 1 września 1939 roku, kiedy to niemiecki pancernik szkolny Schleswig-Holstein otworzył ogień do składnicy broni na Westerplatte. Siedem minut później ruszyła kompania szturmowa. Polska załoga skapitulowała 7 września o 9:30, czyli walki trwały nieco ponad 6 dni. Warto także dodać, że straty niemieckie w bitwie o Westerplatte są znacznie mniejsze niż pierwotnie szacowano. Według nowszych danych wynoszą one około 30-50 zabitych i co najmniej 120 rannych, wobec ok. 15 poległych i ok. 50 rannych po stronie polskiej.
Polskie Verdun
Drugą ciekawostką jest fakt, że obrońcy Westerplatte, którzy wytrwali na placówce do końca walk, czyli do 7 września, zyskali demonstracyjny szacunek przeciwnika. Ich postawa i determinacja były czymś wyjątkowym w całej kampanii, a Niemcy nazywali nawet Westerplatte „małym Verdun”. To miejsce zawsze kojarzyło się z męstwem, honoru i bohaterstwem Polaków.
XIX wieczny kurort
Kolejną ciekawostką jest to, że XIX-wieczne Westerplatte było świetnie zorganizowanym kurortem, na miarę Sopotu, ale w mniejszych rozmiarach. Znajdowały się tam kawiarnie, restauracje, molo, łazienki damskie, męskie, rodzinne czy też pensjonaty. Westerplatte było wtedy popularnym miejscem wypoczynku dla rodzin z Gdańska, a do tego można było bez problemu dotrzeć drogą wodną z centrum miasta.
Odłączenie od Gdańska
Kolejna ciekawostka dotyczy faktu, że Westerplatte zostało odłączone od miejskiej przestrzeni Gdańska po I wojnie światowej. Polska zaadresowała je jako miejsce do stworzenia bazy przeładunkowej dla importowanej drogą morską broni i amunicji. W ciągu kilku lat, w tajemnicy, z Wojskowej Składnicy Tranzytowej, Westerplatte zamieniło się w polową twierdzę.